How to Use a Face Mask Correctly ?

ચહેરોનો માસ્ક પહેરવાથી લોકો સુરક્ષિત અને આશ્વાસન અનુભવે છે. પરંતુ શું સર્જિકલ ફેસ માસ્ક તમને અમુક ચેપી રોગોના સંપર્કમાં અથવા સંક્રમિત થતાં અટકાવી શકે છે?

આ ચહેરાના માસ્કને યોગ્ય રીતે લગાડવું અને ઉપાડવાથી તમે અને તમારા આસપાસના લોકોના સ્વાસ્થ્યને રોગકારક જીવાણુના સંક્રમણ અથવા સંક્રમણથી બચાવી શકો છો.

ચહેરોનો માસ્ક પહેરવાથી લોકો સુરક્ષિત અને આશ્વાસન અનુભવે છે. પરંતુ શું સર્જિકલ ફેસ માસ્ક તમને અમુક ચેપી રોગોના સંપર્કમાં અથવા સંક્રમિત થતાં અટકાવી શકે છે?

અને જો હા તો,ફેસ માસ્ક તમને વાઇરસ ના સંક્રમણ થી બચાવી શકશે ખાસ કરીને COVID-19 થી , તો  ફેસ માસ્ક્સ પહેરવાનું અને તેને મુકવાનું જાણવું જરૂરી છે,, આ માટે આગળ વાંચો..

સર્જિકલ ફેસ માસ્ક શું છે?

સર્જિકલ માસ્ક એ લુઝ –ફિટિંગ, ડિસ્પોઝેબલ (સિંગલ ઉપયોગી ) માસ્ક છે જે લંબચોરસ આકારનું છે. માસ્કમાં સ્થિતિસ્થાપક બેન્ડ અથવા દોરી થી  જે તમારા કાનની પાછળ લૂપ કરી શકાય છે અથવા તેને તમારા માથાની પાછળ બાંધી શકાય છે. માસ્કની ટોચ પર ધાતુની પટ્ટી હાજર હોઈ શકે છે અને તમારા નાકની આજુબાજુ માસ્કને બંધબેસશે.

યોગ્ય રીતે પહેરવામાં થ્રી-પ્લાય સર્જિકલ માસ્ક બ્લોક ટ્રાન્સમિશન, સ્પ્રે, સ્પ્લેટર અને છાંટામાંથી મોટા કણોના સુક્ષ્મસજીવોના સંક્રમણને અવરોધિત કરવામાં મદદ કરશે. માસ્કથી રૂબરૂ સંપર્કની સંભાવના પણ ઓછી થઈ શકે છે.

સર્જિકલ માસ્કના ત્રણ- સ્તરો નીચે પ્રમાણે કાર્ય કરે છે:

•        બાહ્ય સ્તર પાણી, લોહી અને શરીરના અન્ય પ્રવાહીને દૂર કરે છે.
•        મધ્યમ સ્તર ચોક્કસ પેથોજેન્સને ફિલ્ટર કરે છે.
•        આંતરિક સ્તર ઉચ્છવાશ માંથી નીકળતો પરસેવાનો ભેજ શોષી લે છે

જો કે, સર્જિકલ માસ્કની ધાર તમારા નાક અથવા મોંની આસપાસ એક ચુસ્ત સીલ બનાવતી નથી. તેથી, તેઓ ઉધરસ અથવા છીંક આવવા જેવા નાના હવામાન કણોને ફિલ્ટર કરી શકતા નથી.

તમારે ક્યારેચહેરોનો માસ્ક પહેરવો જોઈએ?

વિશ્વઆરોગ્ય સંગઠન (WHO) ના વિશ્વસનીય સ્રોત ફક્ત ત્યારે જ સર્જિકલ માસ્કનો ઉપયોગ કરવાની ભલામણ કરે છે જો તમે:

તાવ, ઉધરસ અને અન્ય શ્વસન સંબંધી બીમારી ના લક્ષણો હોય  ત્યારે અને તમારી તબિયત સારી છે પરંતુ તમે જો કોઈ શ્વસન સંબંધી બીમારી વાળા ની સંભાળ રાખો છો - આ કિસ્સામાં, જ્યારે તમે 6 ફુટની અંદર હોવ અથવા બીમાર વ્યક્તિની નજીક હો ત્યારે માસ્ક પહેરો.

સર્જીકલ માસ્ક તમને મોટા પ્રમાણ માં શ્વસન ના મોટા ટીપા ને અટકાવવામાં માં મદદ કરશે પરંતુ, તે નોવેલ-કોરોનાવાયરસને સંક્રમણ થી તમારું રક્ષણ કરી શકશે નહીં, જે સાર્સ-કોવી -2 તરીકે ઓળખાય છે. આ કારણ છે કે સર્જિકલ માસ્ક:

નાના એરબોર્ન કણોને ફિલ્ટર કરશે  નહીં

આ માસ્ક તમારા ચહેરા ઉપર બરાબર ફિટ ન થવાથી બાજુમાંથી હવા દાખલ થવા દેશો નહિ , જેથી હવાવાળો કણો માસ્કની આજુબાજુથી લિક થઈ શકે.

કેટલાક અભ્યાસો તે બતાવવામાં નિષ્ફળ ગયા છે કે સર્જિકલ માસ્ક સમુદાય અથવા જાહેર સેટિંગ્સમાં ચેપી રોગોના સંપર્કને અસરકારક રીતે અટકાવે છે.

હાલમાં, રોગ નિયંત્રણ અને નિવારણ કેન્દ્રો (સીડીસી)( Centers for Disease Control and Prevention) વિશ્વસનીય સ્રોત ભલામણ કરતું નથી કે સામાન્ય લોકો શ્વાસોચ્છ્વાસની બીમારીઓથી COVID-19 થી બચાવવા માટે સર્જિકલ માસ્ક અથવા N95 શ્વાસોચ્છવાસ પહેરે. હેલ્થકેર પ્રદાતાઓ અને પ્રથમ પ્રતિસાદકર્તાઓને આ પુરવઠાની જરૂર છે, અને હાલમાં તેમાં એક તંગી છે.

જો કે, COVID-19 ના કિસ્સામાં, સીડીસી  રોગના ફેલાવાને રોકવા માટે સામાન્ય લોકોને કાપડનો ચહેરો કાપડ થી ઢાંકવાની સલાહ આપે છે આ ઉપરાંત પોતાનું માસ્ક કેવીરીતે બનાવી શકાય તેબાબતે પણ સીસીડી એ માર્ગદર્શન આપેલ છે.

સર્જીકલ માસ્ક કેવીરીતે મૂકવું જોઈએ ?

જો તમારે સર્જિકલ માસ્ક પહેરવાની જરૂર હોય, તો તેને યોગ્ય રીતે મૂકવા નીચેના પગલાં લો.

ચહેરાના સર્જિકલ માસ્ક પહેરવાની પગલાં :

·         માસ્ક મૂકતા પહેલા, તમારા હાથને સાબુ અને પાણીથી ઓછામાં ઓછા 20 સેકંડ ધોવા, અથવા આલ્કોહોલ આધારિત હેન્ડ સેનિટાઇઝરથી તમારા હાથને સારી રીતે ઘસવું.

·         ફેસ માસ્ક ને તપાસો, ખાસ કરીને તેની દોરી ને .

·         માસ્કની રંગીન બાજુ બહારની બાજુ મૂકો.

·         જો હાજર હોય, તો ખાતરી કરો કે ધાતુની પટ્ટી માસ્કની ટોચ પર છે અને તમારા નાકના પુલની સામે સ્થિત છે.

·         જો માસ્ક:     

• કાનની આંટીઓ: બંને કાનની આંટીઓ દ્વારા માસ્ક રાખો અને દરેક કાન પર એક લૂપ મૂકો.
• ટાઇઝ(બાંધવા માટે ની દોરીઓ): માસ્કને ઉપરના તારથી પકડો. તમારા માથા ના પાછળ ના ભાગ પાસે સુરક્ષિત ધનુષમાં ઉપલા દોરીને બાંધી દો. તમારા ગળાના ના પાછળ ના ભાગ માં નજીક દોરીને સુરક્ષિત રીતે બાંધો.
• ડ્યુઅલ સ્થિતિસ્થાપક બેન્ડ્સ: તમારા માથા ઉપરના ટોચના બેન્ડને ખેંચો અને તેને તમારા માથાના પાછળ ના ભાગ પાસે તમારા માથા પર નીચેનો બેન્ડ ખેંચો અને તેને તમારી ગળાની પાછળ ના ભાગ સામે રાખો.
• તમારી આંગળીઓથી ખેંચી ને અને તેના પર નીચે દબાવીને વાળવા યોગ્ય ધાતુની ઉપલા પટ્ટીને તમારા નાકના આકારમાં મોલ્ડ કરો.
• · માસ્ક ને ચહેરો અને દાઢી ની વચ્ચે ગોઠવો .
• · ખાતરી કરો કે માસ્ક ઢીલું ના રહે.
• · એકવાર બરાબર બેસી ગયા બાદ માસ્ક ને હવે અડકશો નહિ
• · જો માસ્ક ભીનું થઈજાય અથવા ખરાબ થઇ જાય તો બદલી નાખો

સર્જિકલ માસ્ક પહેરતી વખતે શું ન કરવું જોઈએ ?

·         એકવાર તમારા ચહેરા પર સુરક્ષિત થઈ જાય તે પછી માસ્કને સ્પર્શશો નહિ,કારણ કે તેના પર રોગકારક જીવાણુઓ હોઈ શકે છે

• એક કાન માંથી માસ્ક ઝૂલવું,
• તમારી ગળામાં માસ્ક લટકાવો,
• માસ્ક ને દાઠીના ભાગે નીચે ઝુકાવી ને રાખવું,
• સિંગલ-ઉપયોગ માસ્ક ફરીથી વાપરો
• વારંવાર માસ્ક ને ખોલ બંધ ના કરવું
• માસ્ક ને ખુલ્લું મૂકવું નહિ કે ઠીલું કરવું નહિ.

જો તમે તેને પહેરતા હો ત્યારે ચહેરાના માસ્કને સ્પર્શ કરવો હોય, તો પહેલા તમારા હાથ ધોઈ લો. પછીથી તમારા હાથ ધોવા પણ ખાતરી કરો, અથવા હેન્ડ સેનિટાઇઝરનો ઉપયોગ કરો.

સર્જિકલ માસ્ક કેવી રીતે કાઢી શકાય ?? અને કેવી રીતે  નાસ કરી શકાય ??

તમે તમારા હાથ અથવા ચહેરા પર કોઈ જીવજંતુને સ્થાનાંતરિત કરશો નહીં તેની ખાતરી કરવા માટે ચહેરાના માસ્કને યોગ્ય રીતે દૂર કરવો મહત્વપૂર્ણ છે. તમે એ પણ સુનિશ્ચિત કરવા માંગો છો કે તમે માસ્કને સલામત રીતે નાસ કરી(discard) નાખો.

ચહેરો માસ્ક ઉતારવાનાં પગલાં

• તમે માસ્ક ઉતરો તે પહેલાં, તમારા હાથને સારી રીતે ધોઈ લો અથવા હેન્ડ સેનિટાઇઝરનો ઉપયોગ કરો
• માસ્કને સ્પર્શ કરવાનું જ ટાળો, કારણ કે તે દૂષિત થઈ શકે છે. તેને ફક્ત આંટીઓ, દોરી અથવા બેન્ડ્સ દ્વારા પકડી રાખો.
• એકવાર તમે તમારા ચહેરા પરથી માસ્કને કાળજીપૂર્વક દૂર કરો:
• બંને કાનની આંટીઓ અનહૂક કરો અથવા
• પહેલા માથા પાછળ થી દોરીઓ છોડો અને પ્રથમ માસ્ક નો નીચને ભાગ દાઢી ઉપરથી દૂર કરો અને પછી બીજો છેડો કાઢો
• માસ્ક લૂપ્સ, દોરી અથવા બેન્ડ્સને પકડીને માસ્કને ઢાંકી રાખેલ કચરાપેટી માં મૂકીને તેને ડિસ્કાર્ડ કરો.
• માસ્ક દૂર કર્યા પછી, તમારા હાથને સારી રીતે ધોઈ લો અથવા હેન્ડ સેનિટાઇઝરનો ઉપયોગ કરો.

આ ચહેરાના માસ્કને યોગ્ય રીતે લગાડવું અને ઉપાડવાથી તમે અને તમારા આસપાસના લોકોના સ્વાસ્થ્યને રોગકારક જીવાણુના સંક્રમણ અથવા સંક્રમણથી બચાવી શકો છો. તેમ છતાં માસ્ક કેટલાક રોગ પેદા કરતા જીવોના ફેલાવાને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે, પુરાવા સૂચવે છે કે માસ્ક હંમેશાં તમને અથવા અન્ય લોકોને કેટલાક પેથોજેન્સના સંપર્કથી સુરક્ષિત નહીં કરે.